ЕРГЕЖЕЙЛІЛІК
Гипофизарлы нанизм (ергежейлілік) — бұл ағзадағы соматотроп гормонының жеткіліксіздігі салдарынан бой өсуінің және физикалық дамудың тоқтауы. Ергежейлілік, нанизм (грекше nannos – ергежейлі) –— адам бойының қалыпты деңгейден төмен болуы. Егер ер адамның бойы 130 см-ден, әйел 120 см-ден төмен болса, ол ергежейлі болып есептеледі. Себептері Тұқымқуалауға бейімділік; Туа біткен ақаулар; Бастан алған жарақттар, сонымен бірге […]
ГИПОФИЗ ЖҰМЫСЫНДАҒЫ БҰЗЫЛЫСТАР
Эндокриндік жүйеде «биліктің шыңына» шыққан гипофиз – сирек жағдайда ғана сәбидің тырнағынан асатын кішкентай без. Бүкіл ағза мен жүйелердің жұмысына әсер ететін, эндокриндік жүйені біріктіретін арнайы безден қанға бөлінетін гормон. Олар: бүйрек безі, қалқанша безі және аналық без (әйелдерде), аталық без бен ұрық (ер адамдарда), ұйқы безі, гипоталамус және гипофиз. Гипофиздің жұмыс істеу принципі […]
ГИПОФИЗ ІСІГІН ХИРУРГИЯЛЫҚ ЖОЛМЕН ЕМДЕУ
Гипофиз ісігін емдеудің ең оңтайлы шешімі – ота болып табылады. Оптимальным методом лечения опухоли гипофиза считается операция. Бұл әдіс ісікті жоюмен бірге, қосымша туындаған мәселелерді шешуге де көмектеседі. Мысалы, ісіктің кесірінен көру нервтері қысылған жағдайда көру қабілетін жақсарту және қалпына келтіруге қолданылады. Ісікті қалай жояды? Ісікті жоюда екі түрлі ота қолданылады: Транссфеноидалды ота (мұрын […]
ГИПОФИЗДІҢ ЖЕТІЛУІ
Гипофиз – эндокриндік жүйедегі эндокринді мүшелер жүйесінің орталық безі. Гипофиз гормондары эндокриндік мүшелердің барлығының жұмысына әсер етеді, өз бетінше ағзаның қызметін реттейді. Бұл гормонның ногрмадан артық не кем болуы арты жаман ауруға шалдықтырады. Гипофиз адам мен жануарлар бассүйегінің сынаша сүйегінің түрік ершігі сайында орналасады. Гипофиз гормонының жетіспеушілігінің соңы мыналарға әкеп соғады: Ергежейлілік (самотропты гормон немесе өсу гормонының жетіспеушілігі), Жыныстық […]
СОЗ (ГОНОРЕЯ)
Соз Создың (гонорея) қатері де мерезден олқы соқпайды. Оны туғызатын қоздырғыш микробты — «гонококк» — дейді. Создың да таралатын басты жолы — жыныстық қатынас. Оның жасырын, инкубациялық кезеңі көбіне 2-4 күнге ғана созылады. Кейбіреулер созды жеңіл-желпі сырқат көреді. Бұл мүлдем қате. Өйткені ол ерлердің үрпі безінің (предстательная железа), аталық, аналық бездердің қабынуына, несеп жолының тарылуына, […]
МЕРЕЗ
Балаға әке-шешеден берілетін, тұқым қуалайтын кеселдердің бары да белгілі. Оларды туа біткен аурулар, — деп жатамыз. Сондай сырқаттардың «алдыңғы шептегілерінің» бірі — венералық індеттер, оның ішінде мерез (сифилис) Мұндай дерт біреуден біреуге негізінен жыныстық қатынас арқылы беріледі. Ерлі-зайыптылардың «серілік» құрып, бір-бірінің көзіне шөп салуы, кездейсоқ төсек ләззаты — кеселге тап болудың бірден-бір жолы. Мерезге де, […]
ҚЫШЫМА ҚОТЫР
Қышыма қотыр (чесотка) терінің жұқпалы ауруы. Оны тарататын қоздырғыш қышыма қотыр кенесі. Ол адамның терісіне жұққан бойда, өзіне орын «қаза» бастайды. Ұрғашысы сол өзі «мекендеген» тұсқа жұмыртқа салады. Үш-төрт күннен кейін онысы құртқа (личинка) айналады. Қалай жұғады? Қышыма қотыры бар адаммен қарым-қатынас жасағанда, онымен төсек орынды, киім кешекті, орамалды сүлгіні, ысқыны (мочалка) т.б. заттарды бірге […]
Ауыз қуысының аурулары
Стоматит- ауыз қуысының шырышты қабатының әртүрлі жұқпа ауруларынан кейін, авитаминозда, қорғасын мен сынаптан уланғанда және антибиотиктерді ұзақ мезгіл қабылдағаннан қабынуы. Белгісі: 1. Тамақтанған кезде ауруы, 2. Дәм татуының бұзылуы. Алғашқы көмек пен емі: • ауызды антисептикалық дәрілермен шайқау (0,02% фурациллин, перманганат калий ерітінділерімен), • одан соң құрғатып, 5% хлорлы цинк не 5-13% күміс нитраты- мен […]
ЖАРАҚАТТЫҚ ШОК
Жарақаттық шок (Травматический шок) — жіті дамитын және өмipгe қaуiп төндіретін жағдай. Ол ауыр механикалық жарақаттың ағзаға әсер етуі нәтижесінен дамиды. Жарақаттық шок- бұл ауыр түрдегі аурудың жіті кезеңінің бipiншi сатысы. Оның өзіндік жүйке рефлекторлы және тамырлық реакциясы ағзадағы қан, тыныс алу, зат алмасу және эндокриндік бездер функциясының (қызметінің) бұзылуына әкеледі. Жарақаттық шоктың тудырушы механизмдерін […]
ПИЕЛОНЕФРИТ — БҮЙРЕКТІҢ ҚАБЫНУЫ
Пиелонефрит – бүйректің және бүйрек түбегінің көбінесе интерстициялық талшығының қабынуы. Бұл – бүйректің ең жиі кездесетін ауруы. Этилогоия Ішек таяқшасы (60-80% жағдайында), сирекірек болса да стрептококк, стафилококк, протен жетекші маңыз атқарады, жекелеген жағдайда ауруды аралас микрофлора туғызды. Несеп жолдарының қабынып ауруы көбінесе экссудаттық-қатаралдық диатезбен, гипотрофиямен, ас қорытуының бұзылуымен ауыратын балаларда байқалады. Ауру үш жолмен: гематогендік, […]