Пневмония (өкпе қабынуы) – төменгі тыныс жолдарының өткір инфекциялы ауруы.
Пневмонияның түрлері:
- Аурухананы қажетпейтін түрі. Ең кең таралған түрі.
- Госпитальді пневмония. Бүл науқас ауруханада 72 тәуліктен артық жатқанда ауыратын түрі. Бірақ науқаста ауруханаға түскенде өкпе қабынуының книликалық сипаттамасы болмаған.
- Аспирациялық пневмония. Тыныс жолдарына бөтен заттардың (тамақ, су және т.б.) тұрып қалуы.
- Пневмонияның ерекше түрі. Бұл хламидин, микоплазма, легионелла және т.б. ағзаның ерекше микрофлорасы туғызатын түрі.
Пневмонияны қоздаратындар:
Пневмонияны туғызатын нәрселер: вирусты инфекциялар, бактериялар. Оларға пневмокок, стрептокок, стафилокок, фриднендерді, гемофильді,көкіріңді түрлері, және де ішек таяқшалары жатады.
Пневмонияны өршітетін қауіп факторлары:
- Ішкі ағза аурулары, бүйрек, жүрек, декомпенсация кезеңіндегі өкпе аурулары.
- Иммунитет әлсіздігі
- Онкологиялық аурулар
- Өкпеге жасанды желдету жасау
- Жүйке жүйелерінің аурулары, сонымен қатар эпилепсия
- жасы 60-тан асқан адамдар
- Жалпы наркоз жасағанда
Симптомдар:
- Дене қызыуының жоғарлауы (38-39 градусқа)
- Ылғалды (қақырықпен) жөтел
- Ентігу
- Әлсіздік, тез шаршау
- Тершеңді
- Тәбеттің жоғалуы
- Кейде науқастарда кеуде тұсында ауырсыну байқалады
Емдеу
Пневмонияның асқынбаған түрін кең профильді дәрігелер емдей береді, олар терапевтер, педиатрлар, отбасылық дәрігерлер мен жалпы практика дәрігерлері. Халі ауыр науқас ауруханаға жатқызылуы тиіс, мүмкіндігінше арнайы стационарда (пульмонологиялық бөлімшесінде).
- Пневмонияның негізі емі- антибактериалды дәрі-дәрмектерді пайдалану. Дәрілердің түрі мен дозасын дәрігер науқастың жас шамасы мен аурудың асқыну кезеңіне байланысты береді.
- Қазіргі уақытта дәрігерлер пневмонияны емдеу үшін антибиотиктер береді.
- Жөтел бар болса қақырық түсіретін дәрмектер қосымша беріледі.
- Ентігу байқалған жағдайда бронхкеңейтетін (тыныс жолдарын ашатын) дәрі-дәрмек беріледі.
- Пневмонияның ауыр түріде инммунитет күйшейтетін дәрі-дәмектер береді.
- Жоғары дене қызуында ыстықты түсіретін дәрі-дәрмек беріледі.
- Қосымша поливитаминдер беріледі.
Күтім мен профилактика
- Ауру барысында төсек режимі көрсетілген, ал жазылу барысында –жартылай төсек режимі
- Темекіден бас тарту міндетті
- Рационда ақуызға және дәрумендерге бар тағамдар пайдалану керек.
- Тыныс жолдарына жаттығу жасау (дәрігер кеңесімен)
Профилактика
- Пневмонияға қарсы вакцинация
- Темекі шекпеу
