Биотехнологияның, гендік инженерияның, өсімдіктер мен жануарлардың инструкциясының биоқауіпсіздік мәселелері
Жоғары дамыған елдерде экономиканың төрт деңгейлi салалық бөлуi қалыптасқан, атап айтқанда: – шикiзатты өндiру және бастапқы қайта өңдеу салалары; – дәстүрлi өнеркәсiп салалары; -материалды және еңбектi салыстырмалы төмен қажетсiнетiндiгiмен, бiрақ қосымша құндағы ғылыми-зерттеулер және тәжiрибелiк-конструкторлық әзiрлемелерге (бұдан әрi – ҒЗТКӘ) арналған шығындардың өте жоғары үлесiмен сипатталатын жоғары технологиялық салалар (high tесh); -бағдарламалық қамтамасыз етудi әзiрлеу, […]
Ауаның физикалық қасиеттерінің гигиеналық маңызы–атмосфералық қысымның электрлік жағдайы мен радиоактивтілігі. Қолайсыз әсерлердің алдын-алу
Атмосфералық ауа бірқатар газдардың қоспасы болып табылады: оттегі – 20,95%, азот – 78,08%, инертті газдар – 0,94 %, көмір қышқыл газы – 0,03%. Ауаны гигиеналық бағалағанда оның химиялық құрамы, физикалық константалары (температура. Ылғалдылық, ауа қозғалысының жылдамдығы, барометрлік қысым), механикалық қоспалары (шаң, микроорганизмдер). Жер бетіндегі ауа массасы – 5,13 х 1015 тонна, ал жер бетіндегі […]
Арал теңізі
Арал теңізі, Кайназой дәуірінің орта шетінде, яғни бұдан 21 млн. 1200 жыл бұрын, Арал Каспий теңізіне қосылып жатқан. Өйткені, теңіздің терістік бетіндегі қазіргі Сарышығанақ, Ақеспе тұсынан 80 метр тереңдіктен Олигоцен уақытында өмір сүрген қызыл балықтың, ірі ұлудың, киттің омыртқа сүйектері тасқа айнала бастаған күйінде табылды. Бұл теңіздің кезінде мұхитпен қосылып жатқандығын көрсетеді. Сондай-ақ, Арал […]
Радиация және жалпы сипаттамасы
Радиация деген не? Радиацияның қандай түрлері бар,Қазақстан аумағына қанша көлемде күннен радиация түседі? Деген сұрақтарға жауап берейік. Күн радиациясы Күннен шығатын сәулелі энергия.Белгілі бір уақытта 1 см жер бетіне түсетін күн радиациясы Дж/м мен есептеледі.Күн радиациясының Жер бетіне түсу мөлшері географиялық ендікке байланысты өзгеріп отырады.Неғұрлым оңтүстікке орналасқан сайын күн сәулесі тік бұрышпен түседі де,атмосфераны қысқа […]
Антропогенез түсінігі
Адамның шығу тегін; дамуын және қалыптасуын зерттейтін антропология ғылымының, бір тарауы антропогенез деп аталады ( грекше «антропос»- адам, «генезис»– шығу тегі). Адам органикалық дүние эволюциясында ең кейін пайда болған биологиялық түр болып саналады. Сондықтан да органикалық дүниеде болатын тұқым қуалайтын өзгергіштік, тіршілік үшін күрес және табиғи сұрыпталу адам эволюциясында да маңызды орын алатынын Ч. Дарвин […]
Ағза және орта
Жоспар Ағза және орта Экологиялық факторлар Абиотикалық және биотикалық факторлар Ағза және орта Тіршілік ету ортасы – бүл тірі ағзаның айналасындағы және ол онымен тікелей өзара әрекеттестікке түсетін табигаттың бір бөлігі. Тіршілік иелерін қоршағап орта сан қилы құбылыстар мен ор түрлі элементтерден түратын, уақыт және кеңістік бойынша үнемі өзгерісте болып, ықпал ететін әсерлерден […]
Қазақстанның экологиялық мәселелер
Жоспары: Қазақстанның экологиялық мәселелер Адамның ауруларының себептері мен дамуы мүмкін факторлары: А. Өндіріс орындары және қоршаған орта Б. Байқоныр ғарыш айлағы В. Арал мәселесі Г. Химикаттар мен тыңайтқыштар Көптеген ғылыми және жалпыға арналған басылымдардағы классикалық формула: экология дегеніміз организмдердің өздері тіршілік ететін ортамен қарым қатынасы туралы ғылым. Терминның шыққан тегі: “Экос” грекше, мекен “логос” ғылым. […]
Инфра-ультра дыбысты және лазерлік сәулеленуді гигеаналық бағалау
Төмен акустикалық тербелістер аймағы 20 Гц төмен болады. Осы жиіліктер естілмейтін жиіліктер диапазонына жатады. Инфрадыбыс қарқындылығының деңгейі децибелмен (дБ) көрінеді. Инфрадыбыстардың ерекшеліктеріне толқындардың үлкен ұзындығы және аз мөлшердегі тербеліс жиілігі жатады. Ауада инфрадыбыстардың жұтұлуы аз болғандықтан олар ауада аз энергияны жоғалтумен жақсы таралады. Инфрадыбыстардың осындай физикалық қасиеттері шудың деңгейін төмендетуде қиындықтарды тудырады. Өндірістік инфрадыбыстар […]
Қоршаған орта ластануының генетикалық зардаптары
Қазіргі кезеңдегі шиеленісіп отырған экологиялық мәселелерге байланысты табиғи ортаның сапасын жақсарту өзекті мәселе болып отыр. Табиғат ресурстарын барынша пайдалану оның қорларын азайтумен қатар, сапалық күйін де нашарлата түсті. Жер шарының кейбір аймақтарында қайтымсыз табиғат өзгерістері мен апаттары болуда. Оған топырақтың құнарсыздануына байланысыты ауыл шаруашылығы өнімдерінің төмендеуін, шөлге айналған экожүйелерді, өзен мен көлдердің тартылуын, климаттағы […]
Қазақстанның экологиялық мәселелері
Қазақстанның табиғат жағдайлары алуан түрлі. Қазақстан территориясы кең-байтақ жерді алып жатыр, Батыстан Шығысқа қарай – 2,925 км. (Каспий теңізі мен Орал ойпаттарынан Алтайға дейін). Солтүстіктен Оңтүстікке қарай – 1,600 км. Батыс Сібір жазығы мен Орал тауларының жоталарынан Тянь-Шань таулары мен Қызылқұм шөліне дейін. Қазақстанның жалпы ауданы (2,7 млн. шаршы км) Франциядан бес есе артық. […]
